5G Teknolojisinin Mimarı Prof. Dr. Erdal Arıkan Huawei tarafından onurlandırıldı

Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan tarafından geliştirilen ve 5G teknolojisinin temel taşlarından biri haline gelen "Kutup Kodları" (Polar Codes), teori ve endüstri arasındaki iş birliğinin en parlak örneklerinden birini oluşturdu. Bu devrim niteliğindeki buluş, Prof. Dr. Arıkan'ın, teknoloji devi Huawei'nin Kurucusu ve CEO'su Ren Zhengfei tarafından özel bir törenle ağırlanması ve onurlandırılmasıyla taçlandı.

Teoriden Devrime: Kutup Kodları Nedir? Prof. Dr. Erdal Arıkan'ın 2008 yılında yayınladığı makalesiyle dünyaya tanıttığı Kutup Kodları, enformasyon teorisinde bir çığır açtı. Bu kodlar, iletişim kanallarında "Shannon Limiti" olarak bilinen teorik kapasite sınırına ulaşmayı kanıtlanabilir şekilde başaran ilk kodlama yöntemi olma özelliğini taşıyor.

Basitçe ifade etmek gerekirse, Kutup Kodları, bir kaynaktan gönderilen verinin (örneğin bir mobil telefondan baz istasyonuna giden sinyalin) gürültülü bir iletişim kanalı üzerinden minimum hatayla ve maksimum hızda iletilmesini sağlayan bir hata düzeltme tekniğidir. Bu teorik buluş, veriyi güvenilirliği yüksek ve düşük sanal kanallara "kutuplaştırarak" neredeyse sıfır hatayla iletişimin kapısını araladı.

Huawei'nin Keşfi ve 5G'ye Entegrasyon Prof. Arıkan'ın çalışmasının muazzam potansiyelini 2010 yılında fark eden Huawei, bu alandaki araştırmalara büyük yatırım yapmaya başladı. Yıllar süren ortak çalışmaların ve geliştirmelerin sonucunda, Arıkan'ın teorisi endüstriyel bir gerçeğe dönüştü.

Bu çabalar, 2016 yılında küresel standartları belirleyen 3GPP konsorsiyumunun, Kutup Kodları'nı 5G Yeni Radyo (NR) arayüzünün Gelişmiş Mobil Geniş Bant (eMBB) senaryoları için kontrol kanalı kodlaması olarak kabul etmesiyle sonuçlandı. Bu karar, 5G'nin yüksek hız, düşük gecikme ve yüksek güvenilirlik vaatlerini gerçekleştirebilmesi için kritik bir öneme sahipti.

Zirvede Ağırlama: "Kutup Kodlarının Babası"na Onur Ödülü Teorisinin küresel bir teknoloji standardı haline gelmesinin ardından Prof. Dr. Erdal Arıkan, Temmuz 2018'de Huawei'nin Çin'deki Shenzhen merkezinde düzenlenen görkemli bir törenle onurlandırıldı.

Prof. Arıkan, bizzat Huawei'nin Kurucusu ve CEO'su Ren Zhengfei tarafından karşılandı. Ren Zhengfei, törende yaptığı konuşmada, Prof. Arıkan'ın temel bilimlere ve keşif ruhuna olan bağlılığına övgüde bulundu ve kendisine "Kutup Kodlarının Babası" yazılı özel bir altın madalya takdim etti. Huawei yöneticileri, Arıkan'ı "telekomünikasyon dünyası için bir kahraman" olarak nitelendirerek, onun çalışmasının 5G'de çığır açtığını ve tüm endüstrinin ilerlemesine temel bir katkı sağladığını belirttiler.

Bu tarihi buluşma, bir Türk akademisyenin teorik çalışmasının, küresel bir teknoloji devinin vizyonuyla birleşerek milyarlarca insanı etkileyecek bir teknoloji devrimini (5G) nasıl mümkün kıldığının altını çizdi.